بی اختیاری ادرار تشخیص و درمان
تجربه دفع غیر ارادی ادرار، برای بسیاری از بانوان می تواند یک مسئله آزار دهنده باشد. بی اختیاری ادرار در بانوان بیشتر از مردان است و حدودا 30 درصد از زنان بین 30 تا 60 ساله از آن رنج می برند. بسیاری از افراد تصور می کنند بی اختیاری ادرار بخشی طبیعی از روند پیری یا پس از زایمان است که نمی توان آن را درمان کرد. در حالی که درمان های تهاجمی و غیر تهاجمی بسیاری وجود دارد که با تشخیص متخصصین، به کنترل ادرار و مثانه فرد کمک می کند. بیش از 75 درصد از زنان با تشخیص و درمان مناسب می توانند بهبود قابل توجهی را در علائم بی اختیاری خود تجربه کنند. در این مقاله از سایت دکتر میترا عبدلی، با روش های تشخیص و درمان بی اختیاری ادرار بیشتر آشنا می شوید.
بیاختیاری ادرار چیست؟
بیاختیاری ادرار به ناتوانی در کنترل جریان ادرار گفته میشود که ممکن است به شکل نشت خفیف تا از دست دادن کامل کنترل مثانه باشد. مثانه مانند یک مخزن ذخیره سازی است و هنگامی که پر شود، مغز سیگنالی را ارسال می کند که زمان ادرار است. سپس با باز شدن عضله (اسفنکتر)، ادرار از مثانه خارج می شود. هنگامی که این سیستم به آرامی کار می کند، معمولاً قبل از نیاز به ادرار کردن وقت دارید تا به دستشویی بروید و هیچ گونه نشت ادرار را تجربه نمی کنید. بی اختیاری ادرار زمانی رخ می دهد که یکی از قسمت ها آنطور که باید عمل نکنند و شما کنترل مثانه را از دست بدهید.
انواع بی اختیاری ادرار
بیاختیاری ادرار به چند نوع مختلف تقسیم میشود که هر کدام دارای علل و نشانههای خاصی هستند. دانستن نوع بی اختیاری اغلب بخش مهمی از برنامه تشخیص و درمان بی اختیاری است.
- بی اختیاری اضطراری (Urge Incontinence) : در این حالت، فرد احساس میکند که نیاز فوری و شدید به دفع ادرار دارد و نمیتواند تا رسیدن به سرویس بهداشتی صبر کند. بی اختیاری اضطراری می تواند ناشی از عارضه ای به نام مثانه بیش فعال (OAB) باشد. ممکن است به دلایل مختلفی مانند ضعف عضلات لگن، آسیب عصبی، عفونت، سطوح پایین استروژن پس از یائسگی یا وزن زیاد بدن، OAB داشته باشید.
- بیاختیاری استرسی (Stress Incontinence): هنگامی که در حین فعالیت ادرار نشت می کند، اغلب بی اختیاری استرسی است. در این نوع بی اختیاری، عضلات کف لگن شما ضعیف هستند و دیگر آنطور که باید از اندام های لگن شما حمایت نمی کنند. برای بسیاری از افراد، مشکلات نشت زمانی اتفاق می افتد که می خندند، سرفه می کنند، عطسه می کنند، می دوند، می پرند یا وسایل را بلند می کنند. همه این اعمال بر مثانه شما فشار وارد می کند. زنانی که زایمان کرده اند بیشتر در معرض خطر بی اختیاری استرسی هستند.
- بیاختیاری سرریز (Overflow Incontinence): اگر هر بار که ادرار می کنید مثانه شما به طور کامل خالی نمی شود، ممکن است به بی اختیاری سرریز مبتلا شوید. معمولاً این امر باعث میشود که در طول زمان به جای یک بار دفع ادرار کامل، مقدار کمی ادرار بیرون بیاید. این نوع بی اختیاری در افراد مبتلا به بیماری های مزمن مانند ام اس، سکته مغزی یا دیابت شایع تر است.
- بیاختیاری مختلط (Mixed Incontinence): این نوع بی اختیاری ترکیبی از چندین مشکل است که همگی منجر به مشکلات نشت می شود. هنگامی که بی اختیاری مختلط دارید، ممکن است با بی اختیاری استرسی و مثانه بیش فعال مواجه باشید. شناسایی عواملی که باعث بی اختیاری مختلط می شود معمولاً بهترین راه برای مدیریت آن است.
- بیاختیاری عملکردی (Functional Incontinence): این نوع بیاختیاری زمانی رخ میدهد که فرد به دلیل مشکلات فیزیکی یا ذهنی مانند ناتوانی در حرکت یا آلزایمر نمیتواند به موقع به سرویس بهداشتی برسد.
تشخیص بیاختیاری ادرار
برای تشخیص بیاختیاری ادرار، پزشک ابتدا سابقه پزشکی بیمار را بررسی و علائم او را ارزیابی میکند. مراحل تشخیص شامل موارد زیر است:
- بررسی سابقه پزشکی و معاینه: پزشک شما احتمالاً با یک شرح حال کامل و معاینه فیزیکی شروع می کند. سوالاتی در مورد علائم، شدت بیاختیاری، زمانهای وقوع و سابقه بیماریهای مرتبط میپرسد.
- آزمایش ادرار: نمونه ای از ادرار شما برای علائم عفونت، آثار خون یا سایر ناهنجاری ها بررسی می شود.
- اندازهگیری باقیمانده ادرار در مثانه: از شما خواسته میشود که در ظرفی که خروجی ادرار را اندازهگیری میکند، ادرار کنید. سپس پزشک مقدار ادرار باقیمانده در مثانه را با استفاده از کاتتر یا سونوگرافی بررسی می کند. مقدار زیاد ادرار باقیمانده در مثانه ممکن است به این معنی باشد که شما انسدادی در دستگاه ادراری خود دارید یا مشکلی در اعصاب یا عضلات مثانه وجود دارد.
- سونوگرافی لگن: این آزمایش تصویربرداری برای بررسی ساختارهای مثانه و سیستم ادراری استفاده میشود.
- آزمایشهای یورو داینامیک (Urodynamic Tests): این آزمایشها به منظور بررسی عملکرد مثانه و مجرای ادراری انجام میشوند.
درمان بیاختیاری ادرار
روشهای درمان بیاختیاری ادرار بسته به نوع و شدت آن متفاوت است. درمانها ممکن است شامل تغییرات در سبک زندگی، تمرینات تقویتی، داروها یا جراحی باشند. بنابر تشخیص پزشک ممکن است چندین درمان به صورت هم زمان نیاز باشد.
- درمان دارویی: داروهای زیر برای درمان بی اختیاری ادرار تجویز می شود.
- آنتی کولینرژیک ها مثانه های بیش فعال را آرام می کنند و ممکن است به بیماران مبتلا به بی اختیاری اضطراری کمک کنند.
- استروژن موضعی ممکن است بافت مجرای ادرار و نواحی واژن را تقویت کند و برخی از علائم را کاهش دهد.
- برخی مواقع نیز پزشکان ایمی پرامین (توفرانیل) که یک داروی ضد افسردگی سه حلقه ای است، تجویز می کنند.
- درمان به کمک تجهیزات پزشکی: دستگاه های پزشکی زیر برای کنترل ادرار و تقویت عضلات کف لگن طراحی شده اند.
- درمان با امواج رادیویی (RF): این امواج با گرما و افزایش خونرسانی در ناحیه کف لگن، باعث سفت تر شدن بافت عضلات می شوند. با تقویت آن ها، کنترل مثانه و ادرار راحت تر صورت می گیرد.
- استفاده از پساری: پساری (حلقه سیلیکونی) که در واژن قرار می گیرد و به عضلات کمک می کند تا نشت بی اختیاری استرسی را کاهش دهد.
- صندلی مگنت: این صندلی با ایجاد یک میدان مغناطیسی در اطراف بدن، باعث می شود ماهیچه ها در هر ثانیه، تا 50 بار منقبض و منبسط شوند. با تقویت عضلات کف لگن، استقامت و تحمل مثانه چندین برابر می شود.
- پی آر پی (PRP): یکی از روشهای نوین و غیرتهاجمی برای درمان بیاختیاری ادرار، تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) به بافتهای آسیبدیده است. این روش با تحریک بازسازی بافتها و تقویت عضلات کف لگن میتواند به کاهش بیاختیاری کمک کند
- تزریق بوتاکس (سم بوتولینوم نوع A): تزریق به عضله مثانه می تواند به افرادی که مثانه بیش فعال دارند کمک کند.
- تزریق حجم دهنده ها: این مواد به بافت اطراف مجرای ادرار تزریق می شوند و به بسته نگه داشتن مجرای ادرار کمک می کنند.
- درمان جراحی: در صورتی که سایر روش های درمانی موثر واقع نشوند، جراحی گزینه آخر است. بانوانی که قصد بچه دار شدن دارند باید قبل از تصمیم گیری درباره گزینه های جراحی با پزشک مشورت کنند.
- اسفنکتر مصنوعی: ممکن است یک اسفنکتر مصنوعی یا دریچه برای کنترل جریان ادرار از مثانه به مجرای ادرار وارد شود.
- جراحی اسلینگ: یک توری زیر گردن مثانه قرار می گیرد تا به حمایت از مجرای ادرار و جلوگیری از نشت ادرار کمک کند.
- لیفت مثانه: بالا کشیدن گردن مثانه می تواند به کاهش بی اختیاری استرس کمک کند.
- کاتتریزاسیون: قرار دادن یک لوله نازک در مثانه برای بانوانی که مثانه آنها به دلیل از دست دادن قدرت عضلانی، جراحی قبلی یا آسیب ستون فقرات به طور کامل تخلیه نمی شود.
بهترین پزشک برای درمان بی اختیاری ادرار
درمان برای هر بیمار بر اساس تشخیص، شدت بیماری، سن و توانایی پیروی از توصیههای درمانی منحصر به فرد است. دکتر میترا عبدلی، جراح و متخصص زنان و زایمان با استفاده از به روز ترین تجهیزات پزشکی به درمان بی اختیاری ادرار در بانوان می پردازد. دکتر میترا عبدلی، با سابقه درمان های موفق در این حوزه و استفاده از درمان های ترکیبی، سریعترین درمان همراه با بهترین نتیجه را به شما پیشنهاد می دهد. برای رزرو نوبت می توانید همین حالا از طریق سایت اقدام کرده یا با شماره های مطب تماس بگیرید.