خونریزی غیرطبیعی رحم
هرگونه خونریزی شدید یا غیرمعمولی که از طریق رحم یا مهبل بین دورههای ماهانه رخ دهد، نوعی اختلال خونریزی غیرطبیعی رحم است. به طور کلی، جریان قاعدگی طبیعی تقریبا 5 روز طول میکشد و هر 21 تا 35 روز اتفاق میافتد. حال اگر در طول این دوره، خونریزی مشاهده شود، میتواند نشانهای از سرطان باشد یا آنکه در باروری فرد تاثیر منفی بگذارد.
خونریزی غیرطبیعی رحمی، میتواند در هر زمانی اتفاق افتد و در واقع پیش بینی نشده است. به گونهای که حتی در افراد یائسه و افرادی که تحت هورمون درمانی هستند نیز، این نوع خونریزی مشاهده میشود. به طور کلی، خانمها در شرایط نرمال، در دوران پریود خود با خونریزی محدودی مواجه هستند. اما زمانی که به طور ناگهانی و اتفاقی خونریزی در رحم رخ دهد یا فرد با خونریزی سنگین قاعدگی مواجه شود، این مسئله دیگر امری طبیعی و معمول نخواهد بود.
لازم است بیمار حتما به پزشک متخصص مراجعه نموده و علل بروز چنین خونریزیای را در بدن خود، بررسی کند. خانم دکتر میترا عبدلی متخصص زنان و زایمان، با نهایت دقت این مشکل را بررسی کرده و بهترین راهکاری درمانی را به بیمار توصیه خواهد نمود.
انواع خونریزیهای غیرطبیعی رحم
خونریزی غیرطبیعی رحم به اشکال مختلف و در زمانهای گوناگون ممکن است اتفاق افتد. افرادی که نسبت به این نوع خونریزیها اطلاعات دارند، میتوانند نوع خونریزی را شناسایی کرده و به پزشک خود اطلاع دهند. به این دلیل که هر نوع خونریزی غیرطبیعی، در یک زمان مشخص رخ میدهد و علت خاص خود را دارد. از جمله انواع خونریزیهای رحمی باید به موارد زیر اشاره کرد؛
خونریزی هیپومنوره
خونریزی غیرطبیعی رحمی از نوع هیپومنوره، کم و خفیف است. معمولا خانمهایی که در حال استفاده از قرصهیا ضد بارداری هستند، بیشتر شاهد این نوع خونریزی در بدن خود خواهند بود.
خونریزی پلیمنوره
این نوع خونریزی غیرطبیعی رحم معمولا زمانی رخ میدهد که فاصله میان دو سیکل قاعدگی، کمتر از 21 روز باشد.
خونریزی منوراژی
منوراژی به شرایطی از خونریزی گفته میشود، که به دلیل وجود تومورهای بدخیم، میزان خونریزی در سیکل قاعدگی بیش از 80 سی سی باشد.
خونریزی الیگومنوره
زمانی که فاصله میان دو قاعدگی در شخص، بیش از 35 روز باشد، معمولا این نوع خونریزی اتفاق میافتد.
خونریزی متروراژی
این نوع خونریزی غیرطبیعی رحم، زمانی رخ میدهد که فرد بین دو دوره سیکل قاعدگی خود، خونریزی یا لکه بینی داشته باشد.
علل مهم خونریزی غیرطبیعی رحم
خانمها در هر سنی ممکن است با خونریزی غیرطبیعی در ناحیه رحم مواجه شوند. مثلا در دوران ابتدای بلوغ، از آنجایی که میان دورههای قاعدگی هنوز هیچ نظمی وجود ندارد، دختران شاهد این نوع خونریزیها خواهند بود. از سوی دیگر در دوران نزدیک شدن به یائسگی هم، الگوهای سیکل ماهانه تغییر کرده و میزان خونریزی و زمان آن کم و زیاد میشود. حتی ممکن است فرد در برخی از ماههای سال خونریزی نداشته باشد.
با تمام این اوصاف، عوامل خونریزی غیرطبیعی رحم را میتوان موارد زیر بیان کرد؛
- بروز مشکلات و بیماری های زنان
- مشکلات تخمکگذاری رحم
- استفاده از IUD یا مصرف برخی داروهای هورمونی
- بروز مشکلات انعقادی
- بروز بیماری فیبروم، آدنومیوز، پولیپ، تومورهای فیبروییدی
- بارداری نابجا یا سقط جنین
- ابتلا به سرطانهای مختلف همچون سرطان تخمدان یا سرطان رحم
- در برخی موارد نادر، مشکل تیروئید
- عفونت در دهانه رحم
- ضخیم شدن پوشش داخلی رحم
علائم ابتلا به اختلال خونریزی غیرطبیعی از رحم
افرادی که به مشکل خونریزی غیرطبیعی رحم دچار میشوند، بسته به برخی علائم و نشانهها میتوانند اقدام به شناسایی آن نمایند. باید طولانی شدن سیکل قاعدگی را بیش از 7 روز، خونریزی شدید در طول دوران قاعدگی، خونریزی در زمان غیرعادی همچون دوران یائسگی یا بعد از رابطه جنسی یا بین سیکل قاعدگی را، از جمله علائم خونریزی غیرطبیعی رحم بیان کنیم.
همچنین برخی از خانمها با علائمی همچون نفخ، احساس درد و فشار در ناحیه لگن، رنگ پریدگی، سرگیجه، افزایش ضربان قلب، خونریزی با وجود مثبت بودن تست بارداری، فشار خون پایین و … نیز مواجه میشوند. تمامی این علائم، میتوانند نشانه ابتلا به اختلال خونریزی غیرطبیعی از رحم باشند. البته تشخیص آن باید زیر نظر پزشک متخصص انجام شود.
خانم دکتر میترا عبدلی متخصص زنان و زایمان، با انجام بررسیهای لازم، به راحتی احتمال ابتلا به خونریزی غیرطبیعی رحم را در بیمار بررسی نموده و شناسایی میکند. سپس بهترین روش درمان را برای جلوگیری از خونریزی به بیمار توصیه میکند. از این رو میتوان با مراجعه به کلینیک ایشان، خدمات لازم را در این زمینه دریافت کرد.
روشهای تشخیص خونریزی غیرطبیعی رحم
برای تشخیص خطر ابتلا به خونریزی غیرطبیعی از رحم، روشهای مختلف بسیاری وجود دارد. میتوان به دستور پزشک، آزمایشات لازم را انجام داد، تا بتوان تشخیص داد که آیا خونریزی فرد به دلیل بروز اختلال در رحم بوده است یا خیر. از جمله روشهایی که میتوان با استفاده از آنها اقدام به بررسی مشکل خونریزی غیرطبیعی در رحم نمود، عبارتند از؛
سونوگرافی رحم
تصویر برداری از داخل رحم، این امکان را به پزشک میدهد که بتواند رحم را از نظر رشد عامل خونریزی، مورد بررسی قرار دهد. این روش تصویربرداری با حساسیت بالا، به پزشک کمک میکند تا بتواند ساختارهای غیرطبیعی همچون پولیپ و فیبرویید را در رحم شناسایی کند.
تست بارداری
این که خونریزی در بارداری از جمله خونریزیهای غیرطبیعی رحم است یا خیر، مسئلهای است که باید توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرد. به این دلیل که در صورت سقط جنین، مادر در دوران بارداری با خونریزی مواجه خواهد شد. علت سقط جنین هم، میتواند بارداری خارج از رحم باشد؛ که این مسئله باعث بروز خونریزی غیرطبیعی از رحم خواهد شد.
معاینه و نمونهبرداری از آندومتر
معاینه هیستروسکوپی پوشش رحم که به منظور شناسایی علائم سرطان، فیبروئید و پولیپ انجام میشود، یکی دیگر از روشهایی است که میتوان به منظور تشخیص خونریزی غیرطبیعی رحم از آن استفاده کرد. در این روش، پزشک بعد از معاینه، اقدام به نمونه برداری از پوشش رحم نموده و برای تشخیص سلولهای سرطانی و پیشسرطانی از آن استفاده خواهد کرد.
تصویربرداری ام.آر.آی (MRI)
در این روش، از امواج رادیویی و پرتوهای مغناطیسی به منظور تشخیص خونریزی غیرطبیعی از رحم استفاده میشود. به این صورت که تصاویر جزئی از رحم دریافت شده و نشان میدهد که علت خونریزی از رحم چیست. البته امروزه این روش چندان متداول نبوده و پزشکان بیشتر از روشهای دیگر استفاده میکنند.
تست پاپ اسمیر
در نهایت نیز باید به یکی دیگر از روشهایی که به پزشک کمک میکند تا علت خونریزی غیرطبیعی رحم را تشخیص دهد، اشاره کنیم. آن هم انجام تست پاپ اسمیر است. البته از این روش بیشتر برای تشخیص این مسئله استفاده میشود که آیا در رحم عفونت وجود دارد یا خیر؟ و این که آیا این عفونت منجر به خونریزی غیرطبیعی شده است یا خیر؟
درمان اختلال خونریزی غیرطبیعی رحم
برای این که بتوان اقدام به درمان خونریزی غیرطبیعی از رحم نمود، ابتدا لازم است علت بروز خونریزی توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرد. زمانی که علت خونریزی مشخص شود، پزشک میتواند از دارو یا جراحی برای درمان و مدیریت کردن خونریزی غیرطبیعی در ناحیه رحم استفاده کند. بهترین داروهایی که استفاده از آنها منجر به درمان خونریزی رحم میشود، داروهای ضد بارداری هستند.
البته استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی هم برای درمان خونریزی غیرطبیعی رحم مناسب خواهد بود. همچنین برخی از پزشکان از داروهای آگونیست هورمون آزاد کن همچون گنادوتروپین برای جلوگیری از تخمکگذاری به صورت موقت و کاهش خونریزی هم استفاده میکنند. در کنار تجویز این نوع داروها، انجام عمل جراحی هم در برخی موارد ضرورت خواهد داشت.
از جمله روشهای جراحی که به تشخیص پزشک میتوان برای درمان خونریزی غیرطبیعی در ناحیه رحم انجام داد، باید به موارد زیر اشاره کرد؛
هیستروسکوپی
در این روش پزشک از طریق عمل جراحی، ساختارهای غیر معمول موجود در رحم مانند پولیپها و فیبروها را برمیدارد.
میومکتومی
در روش میومکتومی، فیبرومهای از بین میرود، بدون آنکه به رحم آسیبی وارد شود. حتی خانمها بعد از انجام این روش جراحی، قادر به باردار شدن و بچهدار شدن هم هستند.
آمبولیزاسیون شریان رحمی
در این روش جراحی خونریزی غیرطبیعی رحم، جریان انتقال خون به فیبرومها متوقف شده و منجر به کوچک شدن آنها میشود.
هیسترکتومی
هیسترکتومی روشی است که در آن به طور کامل رحم از بین میرود. معمولا از این روش جراحی زمانی استفاده میشود که فرد به سرطان رحم مبتلا باشد. به گونهای که سرطان پیشرفت کرده و فرد نیاز به شیمی درمانی یا پرتو درمانی داشته باشد.
ابلیشن اندومتر
در نهایت نیز باید به این روش جراحی برای خونریزی غیرطبیعی رحم اشاره کنیم، که با استفاده از گرما، لیزر، الکتریسیته، انجماد پوشش داخلی رحم و انرژی مایکروویو استفاده میشود. افرادی که تمایل دارند باردار شده و بچهدار شوند، بهتر است این روش درمانی را انتخاب نکنند.
چه زمانی باید به پزشک متخصص مراجعه کرد؟
زمانی که برخی علائم خاص در بدن شما ظاهر شد، لازم است که حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید. علائمی همچون؛
- تعویض پد بهداشتی کمتر از هر دو ساعت یکبار
- مشاهده لختههای خونی به اندازی یک چهارم یا بزرگتر
- خونریزی بین دوره قاعدگی یا بیش از یک هفته بعد از آن
- مشاهده علائم کم خونی، همچون تنگی نفس، ضعف و خستگی
- مشاهده علائمی همچون ریزش مو، میل به خوردن مواد غیر خوراکی، رنگ پریدگی پوست
به هیچ عنوان برای درمان خونریزی غیرطبیعی رحم خودسرانه عمل نکنید. حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید، تا ایشان ابتدا بررسیهای لازم را انجام داده و علت بروز خونریزی را تشخیص دهد. سپس بهترین درمان را به شما پیشنهاد خواهد کرد تا در سریعترین زمان ممکن، بتوانید این مشکل را برطرف کنید.
جمع بندی
به طور کلی یکی از اختلالات مهمی است که با سلامت جنسی انسانها هم در ارتباط است. به این صورت که اگر فردی در ناحیه رحم دارای مشکل باشد، قادر به بچهدار شدن نخواهد بود. این مسئله میتواند در زندگی زناشویی مشکلات زیادی برای فرد به بار آورد. از این رو افرادی که با چنین مشکلی مواجه هستند، باید آن را جدی گرفته و به دنبال درمان آن باشند.
خانم دکتر میترا عبدلی متخصص زنان و زایمان در مطب خود، با نهایت دقت علل بروز مشکل خونریزی غیرطبیعی رحم را مورد بررسی قرار میدهد. ایشان از روشهای مناسب برای تشخیص و درمان این اختلال استفاده میکنند، تا بیمار در کوتاهترین زمان ممکن بتواند این مشکل را درمان کند. معمولا برای درمان خونریزی غیرطبیعی در ناحیه رحم نیاز به بستری نخواهد بود. مگر آنکه فرد نیاز به انجام جراحی داشته باشد. در این صورت بیمار باید یک هفته قبل از تاریخ جراحی به پزشک مراجعه نماید تا ایشان توضیحات لازم را در خصوص انجام جراحی و نوع جراحی در اختیار ایشان قرار دهد.
سپس جراحی در زمان تعیین شده در بیمارستان انجام خواهد شد. لازم است بیمار ناشتا به بیمارستان مراجعه کرده و پس از انجام عمل، مرخص خواهد شد. یعنی نیازی نیست که بعد از جراحی در بیمارستان بستری شوند. تمامی اقدامات لازم توسط پزشک انجام خواهد شد که نیازی به رفت و آمد بیمار از شهرستان و یا حتی خود استان نباشد. در نهایت نیز بیمار با انجام جراحی، سلامتی خود را به دست آورده و دیگر با مشکل خونریزی رحم مواجه نخواهد شد.
سوالات متداول
- آیا امکان درمان قطعی مشکل خونریزی غیرطبیعی در ناحیه رحم وجود دارد؟
خیر. درمان قطعی برای خونریزی غیرطبیعی رحم وجود ندارد. اما با انجام برخی روشها، میتوان شدت خونریزی را کاهش داد. پس از آن نیز بیمار باید بیش از پیش مراقب سلامتی خود باشد، تا کمتر دچار این مشکل شود.
- خونریزی غیرطبیعی رحم در چه سنی شایعتر است؟
خونریزی رحم در هر سنی ممکن است رخ دهد. اما در برخی مواقع احتمال بروز این اختلال بیشتر است. زمانی که دختران برای اولین بار در حدود 9 الی 14 سال، پریود میشوند. در دوران پیش از یائسگی یعنی حدود 50 سالگی.
- انجام چه نوع آزمایشاتی برای تشخیص خونریزی رحم لازم است؟
معاینه لگن، معاینه اولتراسوند، سونوهیستروگرافی، توموگرافی، ام.آر.آی، بیوپسی آندومتر و آزمایشات دیگر.
- آیا میتوان از مواد غذایی گیاهی برای درمان خونریزی غیرطبیعی از رحم استفاده کرد؟
بله. استفاده از برخی مواد غذایی همچون زنجبیل، لیموترش و … به جلوگیری از خونریزی رحم کمک میکند.
- عدم درمان خونریزی غیرطبیعی رحم چه عوارضی برای فرد به همراه خواهد داشت؟
درمان نکردن اختلال خونریزی رحم، میتواند منجر به ناباروری، افزایش خطر ابتلا به سرطان آندومتر و کم خونی شدید به دلیل از دست دادن خون زیاد شود.
منابع:
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15428-uterine-bleeding-abnormal-uterine-bleeding
https://www.acog.org/womens-health/faqs/abnormal-uterine-bleeding
https://bebodywise.com/blog/home-remedies-to-stop-prolonged-periods/