نقش ژنتیک در ابتلا به سرطان تخمدان
سرطان ارثی یا سرطان خانوادگی، نوعی از سرطان است که به دلیل انتقال ژن‌های جهش‌یافته از والدین به فرزندان ایجاد می‌شود. این ژن‌های معیوب، خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطان، از جمله سرطان تخمدان را افزایش می‌دهند. در این مقاله می خواهیم نقش ژنتیک در ابتلا به سرطان تخمدان را بررسی کنیم.
در مورد سرطان تخمدان ارثی
اگر سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری را دارید، به این معنی است که احتمال ابتلای شما به سرطان تخمدان بیشتر از افراد بدون سابقه خانوادگی است. سابقه ابتلای نزدیکان درجه یک مانند مادر، خواهر، دختر یا مادربزرگ به سرطان تخمدان، ریسک ابتلای شما را به طور قابل‌توجهی افزایش می‌دهد. جهش در برخی ژن‌ها مانند BRCA1 و BRCA2 می‌تواند خطر ابتلا به سرطان تخمدان و سایر سرطان‌ها مانند سرطان سینه را به طور قابل‌توجهی افزایش دهد. البته توجه داشته باشید که حمل این ژن‌های جهش‌یافته لزوماً به معنای ابتلای قطعی به سرطان نیست، اما ریسک شما را افزایش می‌دهد.
عوامل مؤثر در ریسک ابتلا به سرطان تخمدان ارثی
- تعداد بستگان مبتلا: هر چه تعداد بستگان مبتلا به سرطان تخمدان بیشتر باشد، ریسک شما نیز بیشتر می‌شود.
- سن ابتلای بستگان: ابتلای بستگان در سنین جوان‌تر، نشان‌دهنده ریسک بالاتر ابتلای شما است.
- نوع جهش ژنی: برخی جهش‌ها خطر ابتلا را بیشتر از سایرین افزایش می‌دهند.
- سابقه ابتلا به سایر سرطان‌ها: سابقه ابتلا به سرطان سینه، به خصوص در زنان زیر 50 سال، می‌تواند نشان‌دهنده ریسک بالاتر ابتلا به سرطان تخمدان ارثی باشد.
اگر سابقه خانوادگی سرطان تخمدان دارید، چه باید کرد؟
در مورد سابقه خانوادگی خود و نگرانی‌هایتان با پزشک خود مشورت کنید. پزشک ممکن است شما را به یک متخصص ژنتیک ارجاع دهد تا احتمال حمل ژن‌های جهش‌یافته BRCA1 و BRCA2 و ریسک دقیق ابتلای شما به سرطان تخمدان ارثی را بررسی کند. در صورت تمایل، می‌توانید با انجام آزمایش ژنتیک، مشخص کنید که آیا حامل ژن‌های جهش‌یافته BRCA1 و BRCA2 هستید یا خیر. اگر در معرض خطر بالای ابتلا به سرطان تخمدان ارثی هستید، باید به طور منظم تحت غربالگری با سونوگرافی واژینال و تست CA-125 قرار بگیرید. بل توجه به ریسک ابتلا، ممکن است پزشک اقدامات پیشگیرانه مانند جراحی تخمدان و لوله‌های رحم را به شما پیشنهاد دهد.
بهتر است بدانید که:
در مورد ارتباط بین ژنتیک و سرطان تخمدان، مطالعات اندکی انجام شده و نتایج قطعی و متقنی وجود ندارد. برخی از این مطالعات شواهدی از ارتباط بین موقعیت ژنتیک در زمان تولد یا لقاح و افزایش خطر ابتلا به این بیماری را نشان داده‌اند، در حالی که برخی دیگر این ارتباط را رد می‌کنند.
محدودیت‌های مطالعات:
- تعداد کم نمونه: اکثر مطالعات انجام شده در این زمینه، نمونه‌های کوچکی را شامل می‌شوند و برای نتیجه‌گیری قطعی به مطالعات بزرگ‌تر و جامع‌تر با روش‌شناسی قوی‌تر نیاز است.
- عوامل متخلط: فاکتورهای متعددی مانند ژنتیک، سبک زندگی و سابقه خانوادگی در ابتلا به سرطان تخمدان نقش دارند و تفکیک اثر زنیتک از این عوامل دشوار است.
- ابهامات علمی: مکانیسم‌های بیولوژیکی دقیقی که از طریق آنها ژنتیک می‌تواند بر خطر ابتلا به سرطان تخمدان تأثیر بگذارد، به طور کامل شناخته نشده است.
با توجه به محدودیت‌ها و ابهامات موجود، نمی‌توان با قاطعیت در مورد نقش ژنتیک در سرطان تخمدان اظهار نظر کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد می توانید به صورت حضوری به مطب دکتر میترا عبدلی جراح و متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید. به یاد داشته باشید که سرطان تخمدان قابل پیشگیری و درمان است. با آگاهی از ریسک خود و انجام اقدامات پیشگیرانه، می‌توانید به طور قابل‌توجهی خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهید. در صورت تشخیص سرطان تخمدان، گزینه‌های درمانی مختلفی برای افزایش شانس موفقیت درمان در دسترس شما خواهد بود.
