واژینیسموس، انقباض غیرارادی عضلات کف لگن است که دخول را دردناک یا غیرممکن میکند. این عارضه میتواند پس از زایمان به دلایل مختلفی بروز کند و چالشهایی را برای زنان در این دوران ایجاد نماید. نکته قابل توجه این است که نوع زایمان (طبیعی یا سزارین) در بروز واژینیسموس نقشی ندارد و احتمال ابتلا به آن در هر دو نوع زایمان وجود دارد. در این مقاله به بررسی علل و راههای درمان واژینیسموس پس از زایمان میپردازیم.
دلایل ایجاد واژینیسموس پس از زایمان
اختلال واژینیسموس بعد از تولد فرزند، پدیدهای با علل گوناگون است. این عارضه میتواند فارغ از نوع زایمان (طبیعی یا سزارین) در برخی افراد بروز کند.
آسیبهای جسمی و عاطفی زایمان ازجمله عوامل زمینهساز برای واژینیسموس پس از زایمان هستند. عوامل فیزیکی مانند پارگی واژن، اپی زیاتومی یا تغییرات در عضلات کف لگن میتوانند منجر به ناراحتی در حین مقاربت پس از زایمان شوند.
عوامل عاطفی نیز در بروز این اختلال نقش دارند. اضطراب، استرس، یا افکار منفی در مورد تصویر بدن از جمله این عوامل هستند.
به طور خلاصه، میتوان گفت:
- زایمان، چه طبیعی و چه سزارین، میتواند به عضلات و بافتهای واژن آسیب برساند و زمینه را برای واژینیسموس فراهم کند.
- ترس از درد یا آسیب مجدد در حین دخول، میتواند منجر به انقباض غیرارادی عضلات واژن شود.
- تغییرات هورمونی پس از زایمان میتواند بر میل جنسی و روانشناسی زن تأثیر بگذارد و به بروز واژینیسموس منجر شود.
- خشکی واژن که در دوران شیردهی شایع است، میتواند دخول را دردناک کند و به واژینیسموس دامن بزند.
درمان واژینیسموس بعد از زایمان
برای رفع واژینیسموس پس از زایمان، اولین قدم مراجعه به یک پزشک متخصص زنان جهت تعیین علت اصلی درد است. تشخیص دقیق و یافتن ریشه مشکل، پیشنیاز هرگونه درمان مؤثر خواهد بود. از اقدامات خودسرانه و بدون تجویز پزشک خودداری کنید، زیرا ممکن است به روند بهبودی آسیب برساند. پس از تشخیص، پزشک ممکن است روشهای درمانی مختلفی را برای شما تجویز کند.
برخی از این روشها عبارتند از:
- توانبخشی کف لگن: این روش به تقویت عضلات کف لگن و افزایش انعطافپذیری آنها کمک میکند.
- ماساژ: ماساژ قسمت بخیه خورده میتواند به کاهش درد و ناراحتی در این ناحیه کمک کند.
- روانکاری: استفاده از روانکننده مناسب میتواند دخول را آسانتر کند و درد را کاهش دهد.
- اقدامات مراقبت از خود: انجام برخی اقدامات مراقبتی مانند حمام آب گرم، استفاده از کمپرس سرد و مصرف داروهای مسکن میتواند به تسکین درد و ناراحتی کمک کند.
- بهبود رابطه عاطفی: ایجاد صمیمیت و رابطه عاطفی قوی با شریک جنسی، میتواند اضطراب و ترس مرتبط با دخول را کاهش دهد.
توجه داشته باشید که انتخاب روشهای درمانی مناسب به عوامل مختلفی مانند شدت علائم، شرایط جسمانی و روانی بیمار و نظر پزشک معالج بستگی دارد.
دیسپارونی پس از زایمان
دیسپارونی یا رابطه جنسی دردناک بعد از زایمان، مشکلی است که بسیاری از زنان آن را تجربه میکنند. این عارضه میتواند ناشی از عوامل مختلفی مانند تغییرات هورمونی، پارگی واژن، اپیزیوتومی، بافت اسکار و اختلال عملکرد کف لگن باشد.
با شناخت علل زمینهای دیسپارونی و جستجوی درمان مناسب، میتوان به رفع این مشکل و بهبود کیفیت زندگی جنسی در دوران پس از زایمان کمک کرد.
نکته مهم: اگر پس از زایمان دچار درد یا ناراحتی در حین رابطه جنسی هستید، حتماً به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید. تشخیص و درمان بهموقع، نقشی کلیدی در رفع این مشکل و ارتقای سلامت جنسی شما ایفا میکند.
علل دخول دردناک بعد از زایمان
دخول دردناک بعد از زایمان که بهعنوان دیسپارونی نیز شناخته میشود، میتواند علل مختلفی داشته باشد. این علل بهطورکلی به دو دسته عوامل فیزیکی و عوامل عاطفی تقسیم میشوند.
عوامل فیزیکی شامل موارد زیر است:
- تروما یا آسیب در حین زایمان: پارگی واژن، اپیزیوتومی، یا بخیههای زایمان میتوانند منجر به درد و ناراحتی در حین دخول شوند.
- خشکی واژن: تغییرات هورمونی پس از زایمان، بهخصوص در دوران شیردهی، میتواند باعث خشکی واژن و درد در حین دخول شود.
- تغییرات در عضلات کف لگن: زایمان میتواند عضلات کف لگن را ضعیف یا دچار اسپاسم کند. این امر میتواند دخول را دردناک کند.
- بافت اسکار: در صورت وجود بافت اسکار ناشی از زایمان یا جراحیهای قبلی، دخول ممکن است دردناک باشد.
عوامل عاطفی شامل موارد زیر است:
- اضطراب: ترس از درد یا آسیب مجدد در حین دخول میتواند منجر به انقباض غیرارادی عضلات واژن و درد شود.
- استرس: استرس میتواند میل جنسی را کاهش دهد و دخول را دردناک کند.
- افکار منفی: افکار منفی مربوط به تصویر بدنی، تجربیات قبلی زایمان، یا ترس از درد میتواند به واژینیسموس و دخول دردناک منجر شود.
نکته مهم: در برخی موارد، ممکن است ترکیبی از عوامل فیزیکی و عاطفی باعث دخول دردناک بعد از زایمان شوند. اگر بعد از زایمان دچار دخول دردناک هستید، حتماً به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید. پزشک با معاینه و بررسی علائم شما، میتواند علت اصلی درد را تشخیص دهد و درمان مناسب را تجویز کند. درمان دخول دردناک بعد از زایمان به علت آن بستگی دارد. در برخی موارد، درمانهای ساده مانند استفاده از روانکننده یا داروهای مسکن میتوانند کمککننده باشند. در موارد دیگر، ممکن است به درمانهای تخصصی مانند فیزیوتراپی کف لگن یا رواندرمانی نیاز باشد.
درمان ترس از دخول بعد از زایمان
ترس از دخول یا واژینیسموس، یک مشکل رایج پس از زایمان است که میتواند بر صمیمیت و کیفیت زندگی زنان تأثیر منفی بگذارد. خبر خوب این است که با استفاده از روشهای درمانی چندوجهی، میتوان بر این مشکل غلبه کرد و دوباره به یک زندگی جنسی سالم و لذتبخش دست یافت.
روشهای درمانی درمان ترس از دخول پس از زایمان شامل دو بخش اصلی میشود:
درمانهای فیزیکی:
- توانبخشی کف لگن: این روش شامل تمرینات کگل برای تقویت و شل کردن عضلات کف لگن است که به بهبود انعطافپذیری و کنترل عضلات در حین دخول کمک میکند.
- ماساژ بافت اسکار: در صورت وجود پارگی یا اپیزیوتومی، ماساژ با گویهای سیلیکونی میتواند به کاهش درد و ناراحتی در ناحیه واژن کمک کند.
- روانکنندهها: استفاده از روانکنندههای مبتنی بر آب میتواند اصطکاک و ناراحتی را در حین مقاربت کاهش دهد و به تجربه یک رابطه جنسی لذتبخشتر کمک کند.
حمایت عاطفی و روانشناختی:
- مشاوره روانشناختی: در جلسات مشاوره، زنان میتوانند اضطراب، استرس و افکار منفی مرتبط با واژینیسموس را شناسایی و برطرف کنند.
- تمرینات تصویرسازی: این تمرینات به زنان کمک میکنند تا تصویر مثبتی از بدن خود داشته باشند و ترس از دخول را کاهش دهند.
• - گفتگوی باز: صحبت با همسر یا شریک جنسی در مورد احساسات و نگرانیها میتواند به ایجاد صمیمیت و درک متقابل کمک کند.
بهترین روش برای درمان ترس از دخول پس از زایمان، استفاده از یک رویکرد جامع است که شامل ترکیبی از درمانهای فیزیکی، حمایت عاطفی و مراقبت از خود باشد. با دنبال کردن یک برنامه درمانی منظم و با همکاری متخصصان، زنان میتوانند بر این مشکل غلبه کرده و دوباره از یک زندگی جنسی سالم و لذتبخش لذت ببرند؛ زیرا فراموش نکنید که ترس از دخول پس از زایمان یک مشکل رایج است، اما قابل درمان است. البته صبر و شکیبایی در طول فرآیند درمان بسیار مهم است.
توجه: این اطلاعات فقط برای اهداف آموزشی است و جایگزین مشاوره پزشکی نیست. اگر شما یا شریکتان علائم دخول دردناک بعد از زایمان را دارید، مهم است که با یک متخصص زنان زایمان متخصص در این حوزه مشورت کنید. دکتر میترا عبدلی نخستین متخصص زنان در ایران هستند که دوره فلوشیپ پزشکی جنسی را در معتبرترین مرکز دانشگاهی آموزش جنسی دنیا (انجمن پزشکی جنسی اروپا:ESSM) گذرانده اند و از اعضا این انجمن هستند. ایشان مدرس دورههای سلامت جنسی و سخنران کنگرههای بین المللی بیماریهای جنسی هستند. او متخصص درمان واژینیسموس است که شیوه درمانی کاملاً منحصربهفرد دارند و با استفاده از بهروزترین روشهای درمانی دنیا تابهحال بیش از ۱۰۰۰ مورد درمان قطعی واژینیسموس داشتهاند. شما میتوانید با مراجعه به ایشان در مورد درمان واژینیسموس پس از زایمان کمک بخواهید.