روش های مختلف زایمان
امروزه متخصصین با استفاده از روش های مختلف زایمان میتوانند راحتترین روش را انتخاب کنند که باعث کاهش درد مادر در حین زایمان شود. همچنین آنها با این روشها قادر خواهند بود که در مواردی خطر زایمان را کمتر کنند. انسانها از گذشته تاکنون برای ادامه نسل خود، فرزندآوری داشتهاند که این فرایند تولید نسل، زایمان فرزند توسط مادر بوده است.
در گذشته مادران زیادی در حین زایمان جان خود را از دست میدانند. اما امروزه متخصصین با پیشرفت علم و تکنولوژی توانستهاند به روشهایی دست یابند که بتوانند نتیجه بهتری کسب کنند و در صورتی که جان مادر و جنین در خطر است به آنها کمک کنند. زایمان یک واقعه پر استرس است که منجر به درد فراوان میشود.
اکثر افرادی که به دنبال کسب اطلاعات در مورد روش های مختلف زایمان هستند، در واقع به علت درد زایمان بوده که ممکن است حین زایمان تجربه کنند. آنها میتوانند با این روشها میزان درد زایمان را کاهش داده و حتی زایمان بهتری را تجربه کنند. از جمله این روشها باید به موارد زیر اشاره کنیم:
زایمان واژینال ( زایمان طبیعی)
یکی از روش های مختلف زایمان که جزء رایجترین و البته ایمنترین روشها در نظر گرفته میشود، زایمان طبیعی است. به این دلیل که خطر کمتری نسبت به بقیه روشهای زایمان دارد. در این روش نوزاد از طریق واژن متولد میشود. لازم به ذکر است که زایمان طبیعی معمولا زمانی رخ میدهد که مادر بین هفته 37 تا 42 بارداری قرار داد.
در واقع زمانی که جنین کاملا رشد کرده باشد. زایمان طبیعی شامل سه مرحلهی شروع درد زایمان، زایمان جنین، زایمان جفت است. این نوع زایمان که جزئی از روش های مختلف زایمان است مزایای بسیاری دارد. از جمله مزایای این روش میتوان به بهبودی سریع محل زخم و کاهش خطر عفونت و کاهش مشکلات تنفسی نوزاد و شیردهی راحتتر اشاره کرد.
زایمان واژینال خود به دو روش انجام میشود:
- زایمان واژینال خود به خود: این روش معمولا در هفته 40 بارداری انجام میشود و بدون استفاده از هیچگونه داروهای محرکی است.
- زایمان واژینال القایی: در این روش با استفاده از داروهای محرک مثل اکسیتوسین باعث القای زایمان میشوند. این روش معمولا زمانی رخ میدهد که زایمان پس از موعد مقرر باشد.
روش های مختلف زایمان واژینال کمکی
این روش نیز یکی دیگر از روش های مختلف زایمان است و زمانی رخ میدهد که مرحله دوم زایمان طولانی میشود و یا زایمان پیشرفتی نداشته باشد. به این علت که مادر در حین زایمان خسته میشود و دیگر توانایی فشار آوردن به جنین را ندارد. در این روش از وسایلی مانند فورسپس و یا دستگاه وکیوم به منظور خارج کردن نوزاد از واژن استفاده میکنند.
- زایمان واژینال با فورسپس: در این روش از فورسپس که نوعی ابزار جراحی انبر مانند است، برای خارج کردن سر جنین از کانال زایمان استفاده میشود.
- زایمان با وکیوم: وکیوم وسیلهایی است شبیه یک فنجان که روی سر جنین قرار داده میشود و به کمک پمپی متصل به آن باعث خارج شدن جنین میشوند.
همانطور که گفته شد هر دو روش زمانی رخ میدهند که زایمان پیشرفتی نداشته باشد. همچنین هر دو روش دارای مزایا و معایب مشابه هستند که با توجه به شرایط توسط متخصص زنان و زایمان انتخاب میشوند.
زایمان سزارین
میتوان گفت یکی از روش های مختلف زایمان که ممکن است با برنامهریزی قبلی انجام شود، زایمان سزارین است. به این صورت که از طریق برشهای جراحی که توسط متخصص زنان و زایمان بر روی شکم و رحم ایجاد میشود نوزاد متولد میشود.
در هر صورت دلایلی وجود دارد که امکان دارد متخصص این روش را برگزیند. از دلایل آن میتوان به آنها اشاره کرد، داشتن زایمان سزارین قبلی، جفت سرراهی، جنین ماکروزم یا جنین با وزن بیشتر از 4 کیلوگرم است. همچنین در صورت بروز ناراحتی جنینی، جداشدن جفت و یا خونریزی بیش از حد و افتادگی بند ناف ممکن است متخصص بدون برنامهریزی قبلی اقدام به زایمان سزارین کنند.
هر عمل جراحی و هر یکی از روش های مختلف زایمان خطراتی را به دنبال دارند. با این حال زایمان سزارین خطر بیشتری نسبت به دیگر روشها دارد. سزارین خطراتی چون عفونت، خونریزی شدید، آمبولی یا ورود لخته خون به جریان خون، آسیب به روده و مثانه حین جراحی، افزایش طول مدت بهبود را به دنبال دارد. از این رو مادران باید این موارد را در نظر داشته باشند و سپس تصمیم بگیرند که کدام یک از روشهای زایمان را انتخاب کنند.
زایمان واژینال پس از زایمان سزارین VBAC
یکی دیگر از روش های مختلف زایمان، VBAC است. به این صورت که امکان دارد فردی قبلا زایمان سزارین انجام داده باشد اما با توجه به یک سری معیارهایی میتواند پس از آن زایمان طبیعی انجام دهد.
یکی از دلایلی که توصیه میشود بعد از زایمان سزارین فردی زایمان طبیعی نداشته باشد؛ پارگی رحم در قسمت اسکار یا جای زخم سزارین قبلی است. ممکن است این اتفاق در پی فشار زایمان، حین زایمان طبیعی رخ دهد. اما با این وجود در مواقعی فرد میتواند بعد از زایمان سزارین اقدام به زایمان طبیعی کند.
هرگاه فرد دارای ویژگیهای مورد نظر باشد شانس زایمان طبیعی موفق او بیشتر میشود. زمانی که در زایمان قبلی متخصص زنان و زایمان با برش عرضی کم، نوزاد را به دنیا آورد و یا ناهنجاریهای دیگری در رحم فرد یا پارگی رحم ایجاد نشود و یا زایمان قبلی فرد به صورت واژینال باشد. در تمامی این موارد فرد میتواند از این روش استفاده کند.
نتیجه گیری
همانطور که گفته شد در پی افزایش روش های مختلف زایمان، هم متخصصین زایمان توانستهاند انتخاب بهتری با توجه به شرایط مادر داشته باشند و هم مادران ترس و استرس کمتری در حین زایمان تجربه میکنند. اما شایان ذکر است که روشهای زایمان راحت توسط متخصصین انتخاب میشود که در جهت کاهش خطر تهدید کننده مادر و جنین است. خانم دکتر میترا عبدلی با تجربه و تخصص بالا در زمینه زایمان نوزادان بسیاری در کشور، بدون تردید بهترین روش زایمان را به مادران پیشنهاد خواهد نمود.
سوالات متداول
- در صورت عدم پارگی کیسه آب چه اقدامی صورت میگیرد؟
در صورت عدم پارگی کیسه آب به طور خود به خود، عامل زایمان یا پزشک به طور مصنوعی غشاهای آن را پاره میکنند که به این کار آمنیوتومی گفته میشود. در این روش از یک آمینو هوک برای پاره کردن کیسه آب استفاده میکنند که شبیه قلاب بافتنی است. زایمان باید 24 ساعت بعد از این عمل انجام شود تا از عفونت جلوگیری شود.
- کدام یک از روش های مختلف زایمان دردناکتر است؟
در حس درد حین زایمان عوامل مختلفی دخالت دارند و همچنین به آستانه درد هر فردی بستگی دارد. قبل از زایمان یا در طول بارداری اقداماتی صورت میگیرد که باعث میشود هنگام زایمان و یا پس از آن درد کمتری حس شود. همچنین قبل از زایمان در مورد تسکین درد و مراقبتهای بعد از زایمان بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا از مزایا و معایب هر یک از روشهای زایمان مطلع شوید.
- عمل زایمان سزارین چه مدت زمان نیاز دارد؟
سزارین در هر روشی از ابتدا تا انتهای جراحی، تقریبا 1 الی 2 ساعت زمان نیاز دارد. البته این مدت زایمان ممکن است بسته به شرایط مادر و جنین تغییر کند. اما در حالت معمول بیشتر زایمانهای سزارین در همین مدت انجام خواهند شد.
منابع:
https://my.clevelandclinic.org/health/articles/9675-pregnancy-types-of-delivery